Wezwanie do zapłaty, inaczej monit, to narzędzie windykacyjne, które umożliwia wierzycielowi żądanie od dłużnika zwrotu środków — we wskazanym terminie, w określony sposób, pod groźbą sankcji. Zasadniczo tego rodzaju wezwanie ma charakter dobrowolny, ale zdarzają się sytuacje, w których jego skierowanie jest konieczne. Co warto wiedzieć o monicie i jak wygląda jego wzór?
Wezwanie do zapłaty — co warto o nim wiedzieć?
Wezwanie to inaczej monit. To pismo, które wysyła się dłużnikowi, gdy ten zwleka z zapłatą należności wynikającej z ustaleń pomiędzy stronami zobowiązania. Narzędzie windykacyjne umożliwia egzekwowanie zwrotu środków w określony sposób, a także we wskazanym terminie. W monicie znajdują się także informacje dotyczące sankcji grożących za nieuregulowanie zadłużenia.
Co do zasady wezwania dłużnika do zapłaty ma charakter dobrowolny, czyli wierzyciel może to zrobić (leży to w jego interesie), ale nie jest do tego prawnie zobowiązany. Zdarzają się jednak sytuacje, w których przesłanie dokumentów ma charakter obligatoryjny, czyli obowiązkowy.
Należą do nich m.in.:
- proces gospodarczy — w jego ramach wierzyciel jest zobowiązany do złożenia kopii wezwania do zapłaty przesłanego dłużnikowi;
- zawarcie kontraktu bez wskazania terminu zapłaty — w tego rodzaju zobowiązaniach dłużnik ma obowiązek spełnić świadczenie po wezwaniu wierzyciela.
Liczba wysłanych wezwań nie jest regulowana prawnie. Z praktyki wynika jednak, że częściej wysyłane ponaglenia są skuteczniejsze niż te jednorazowe.
Wezwanie do zapłaty — podstawa prawna
Warto wiedzieć, na jakiej podstawie jest wysyłane wezwanie. Podstawa prawna instytucji to art. 476 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z nim dłużnik dopuszcza się zwłoki, gdy nie spełnia świadczenia w terminie. Jeśli termin świadczenia nie jest wskazany w umowie, to zwłoka następuje, gdy dłużnik nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela.
Wezwanie do zapłaty — rodzaje narzędzi windykacyjnych
W obrocie prawnym często funkcjonują dwa pojęcia: przedsądowe wezwanie do zapłaty oraz ostateczne wezwanie do zapłaty. Oba mają charakter roszczenia wierzyciela względem dłużnika i są kreowane w tym samym celu — egzekwowania wierzytelności. Poniżej znajdują się podstawowe informacje wskazujące na różnice między każdą z instytucji.
Przedsądowe wezwanie
Przedsądowe wezwanie do zapłaty to z reguły pierwsze pismo, które wierzyciel wysyła do dłużnika. Określa w nim:
- kwotę zadłużenia;
- proponowany termin spłaty;
- sposób spłaty wierzytelności;
- konsekwencje wynikające z braku uregulowania zadłużenia na powyższych warunkach.
Wezwanie jest często ponawiane, nawet wielokrotnie, przed zastosowaniem sankcji w postaci wejścia na drogę sądową.
Ostateczne wezwanie do zapłaty
Ostateczne wezwanie do zapłaty to próba polubownego rozwiązania sprawy. Brak spłaty zadłużenia będzie skutkował skierowaniem przeciwko nieuczciwemu kontrahentowi pozwu sądowego.
Warto znać również pojęcie sądowego wezwania do zapłaty. Jest ono wydawane po skierowaniu pozwu do właściwego sądu, a także wydaniu i uprawomocnieniu się wyroku.
Kiedy wezwanie jest nieważne?
Kiedy wezwanie do zapłaty jest nieważne? Jest tak wówczas, gdy roszczenie jest bezzasadne. Z bezzasadnością roszczenia mamy do czynienia przede wszystkim wtedy, gdy dłużnik dokonał już spłaty zadłużenia. W takiej sytuacji nie musi on w żaden sposób odnosić się do wezwania. Przed rozpoczęciem procedury windykacyjnej warto więc wnikliwie przeanalizować, czy wpłata na pewno nie dotarła. Pozwoli to zaoszczędzić czas i środki, a także uniknąć ewentualnych nieporozumień pomiędzy kontrahentami.
Wezwanie do zapłaty — wzór
Wiele osób zastanawia się, jak sporządzić ten dokument. Wzór pisma powinien zawierać następujące dane:
- wskazanie wierzyciela — należy podać imię, nazwisko, adres, NIP (dane, które umożliwią identyfikację osoby wezwanej do zapłaty);
- podstawa roszczenia — może to być np. konkretna umowa lub faktura, z których wynika zadłużenie;
- kwota zadłużenia wraz z ewentualnymi odsetkami;
- sposób i termin zapłaty — należy określić je precyzyjnie (np. przelew bankowy na konto nr. X wykonany do dnia X Y Z);
- wskazanie sankcji za wykazanie się biernością wobec zobowiązania — np. dodanie dłużnika do listy dłużników w biurze informacji gospodarczej, wstąpienie na drogę sądową;
- podpis wierzyciela i data sporządzenia pisma.
Do wezwania warto dołączyć dokumenty, które potwierdzą jego zasadność. Może to być umowa zawarta pomiędzy stronami czy niezapłacona faktura. W piśmie warto wskazać również chęć polubownego rozwiązania sporu między stronami.
Dokument najlepiej wysłać w formie pisemnej listem poleconym. Dzięki temu wierzyciel, w razie wstąpienia na drogę sądową, będzie miał realne potwierdzenie tego, że wysłał, wraz z datą, kiedy tego dokonał.
Sam dokument warto zeskanować przed wysłaniem, aby mieć pewność, jaka treść trafiła do drugiej strony i móc w razie czego udowodnić podjęte przez siebie działania w trakcie trwania całej procedury.
Wysyłając dokument, warto także sprawdzić jego treść, zgodność danych ze stanem faktycznym oraz porównać całość ze wzorem wezwania do zapłaty. Wówczas wierzyciel będzie miał pewność, że w piśmie znajdują się wszystkie niezbędne dane.
Najczęściej zadawane pytania
Kiedy należy wysłać wezwanie?
Wezwanie może zostać wysłane już pierwszego dnia po tym, kiedy upłynie termin spłaty danego zobowiązania. Jeśli wierzyciel chce zwlekać z wezwaniem dłużnika do spłaty, powinien zapoznać się z terminami przedawnienia roszczenia. Uchroni w ten sposób swoje interesy przed ewentualnym brakiem spłaty i wygaśnięciem narzędzi umożliwiających skierowanie właściwego roszczenia przeciwko nieuczciwemu kontrahentowi.
W jaki sposób powinno zostać wysłane wezwanie do zapłaty?
Przyjęło się, że roszczenie tego typu co do zasady wysyła się w formie pisemnej, listem poleconym — dzięki temu uzyskuje się potwierdzenie skierowania wezwania do dłużnika. Warto jednak wiedzieć, że przepisy nie wskazują jednoznacznie poprawnej formy wezwania. Można je zatem przesłać np. mailowo. Ważne jest jednak to, aby zawierało dane wskazane we wzorze jako wezwania .