Czym jest restrukturyzacja przedsiębiorstwa?
Restrukturyzacja to złożony proces prawno-ekonomiczno-organizacyjny. Przedsiębiorstwo, w zależności od swojej szczególnej sytuacji, poddaje się procesowi restrukturyzacji w określony w prawie sposób. Na czym polega proces restrukturyzacji firmy? Podstawowy cel restrukturyzacyjny danego przedsiębiorstwa sprowadza się do podniesienia jego wartości, czyli ceny sprzedaży w przypadku wystąpienia takiej potrzeby. Dlatego sam proces restrukturyzacyjny polega na przeprowadzeniu głębokich zmian w aktywach, pasywach i/lub organizacji firmy, co pozwoli zawrzeć układ z wierzycielami. Można zatem przyjąć, że restrukturyzacja przynosi równoważne efekty z transformacją, która finalnie ma umożliwić uniknięcie postępowania upadłościowego.
Jakie są przesłanki postępowania restrukturyzacyjnego?
Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy postępowanie restrukturyzacyjne może być prowadzone wobec dłużnika niewypłacalnego lub zagrożonego niewypłacalnością. Przez dłużnika niewypłacalnego rozumie się dłużnika, który utracił zdolność do wykonywania swoich wymaganych zobowiązań pieniężnych. Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązać pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące. Z kolei za dłużnika zagrożonego niewypłacalnością uznaje się dłużnika, którego sytuacja ekonomiczna wskazuje, że w niedługim czasie może stać się niewypłacalny.
Na czym polega restrukturyzacja firmy?
Zdarzają się sytuacje, gdzie restrukturyzacja opiera się wyłącznie na restrukturyzacji zadłużenia, czyli oddłużeniu firmy. Polega to zazwyczaj na:
- redukcji zadłużenia,
- odroczeniu terminu zapłaty,
- konwersji zadłużenia na udziały bądź akcje.
Dłużnik musi jednak pamiętać, że łatwiej będzie mu przekonać wierzycieli do zawarcia układu, jeśli nadzorca bądź zarządca sądowy sporządzi solidny plan restrukturyzacyjny. Zakres planu restrukturyzacyjnego określa art. 10 prawa restrukturyzacyjnego. Jest to minimum co do zawartości planu restrukturyzacyjnego, który warto, aby wykraczał poza zakres wskazany przez ustawodawcę. Sporządzenie planu restrukturyzacyjnego wymaga znajomości prawa, ekonomii oraz branży restrukturyzowanej firmy. Z tego ostatniego względu przy tworzeniu planu powinien brać udział dłużnik, gdyż to on najlepiej zna swoje przedsiębiorstwo oraz sektor gospodarki, w której prowadzi działalność.
Rodzaje postepowań restrukturyzacyjnych
Restrukturyzacja uregulowana ustawą jest przeprowadzana w następujących postępowaniach (postępowania restrukturyzacyjne).
postępowanie o zatwierdzenie układu
przyspieszone postępowanie układowe
postępowanie układowe
postępowanie sanacyjne
Postępowanie o zatwierdzenie układu
Postępowanie o zatwierdzenie układu jest jednym z czterech postępowań restrukturyzacyjnych obok: przyspieszonego postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania układowego oraz postępowania sanacyjnego (art. 2 Pr.rest.). Postępowanie o zatwierdzenie układu daje dłużnikowi możliwość zawarcia układu z wierzycielami w wyniku samodzielnego zbierania głosów przez dłużnika bez udziału sądu (art. 3 ust. 2 pkt 1 Pr.rest.).
Restrukturyzacja w trybie postępowania o zatwierdzenie układu obejmuje zasadniczo następujące etapy:
- 1. Zawarcie umowy z nadzorcą układu
- 2. Ustalenie dnia układowego
- 3. Sporządzenie spisu wierzytelności
- 4. Sporządzenie spisu wierzytelności spornych
- 5. Opracowanie planu restrukturyzacji
- 6. Opracowanie propozycji układowych
Dłużnik we współpracy z nadzorcą układu zbiera głosy wierzycieli za przyjęciem układu, przedstawiając im karty do głosowania (art. 37 ust. 2 pkt 4 w zw. z art. 212 Pr.restr.). Układ zostaje przyjęty, jeżeli za jego przyjęciem wypowie się większość wierzycieli uprawnionych do głosowania nad układem, mających łącznie co najmniej dwie trzecie sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem (art. 217 ust. 1 Pr.restr.). W postępowaniu o zatwierdzenie układu większość potrzebną do przyjęcia układu liczy się od liczby i kwoty wierzytelności uprawniających do udziału w głosowaniu. To istotna różnica w stosunku do pozostałych postępowań restrukturyzacyjnych, w których większość potrzebną do przyjęcia układu liczy się, biorąc pod uwagę wierzycieli głosujących. Wierzyciel może złożyć nadzorcy układu pisemne zastrzeżenia co do zgodności z prawem przebiegu samodzielnego zbierania głosów lub wskazania innych okoliczności, które mogą mieć wpływ na zatwierdzenie układu. Nadzorca układu dołącza zastrzeżenia wierzycieli do sprawozdania składanego do sądu wraz z wnioskiem o zatwierdzenie układu (art. 216 ust. 2 Pr.restr.). W przypadku uzyskania wymaganej większości głosów nadzorca układu stwierdza przyjęcie układu (art. 217 ust. 4 Pr.restr.).
Przyspieszone postępowanie układowe
Przyśpieszone postepowanie układowe jest rodzajem postepowania restrukturyzacyjnego, które umożliwia dłużnikowi zawarcie układu z wierzycielami, po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności w uproszczonym trybie. Może być ono prowadzone wobec dłużnika niewypłacalnego lub zagrożonego niewypłacalnością, tylko wtedy, kiedy suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15%. Ten rodzaj postępowania restrukturyzacyjnego charakteryzuje wiele uproszczeń, które mają na celu doprowadzenie do zawarcia układu w możliwie najkrótszym czasie, około 2-3 miesięcy.
Jak wygląda?
Wniosek o otwarcie przyśpieszonego postepowania układowego rozpoznawany jest przez sąd na posiedzeniu niejawnym, wyłącznie na podstawie dokumentów dołączonych do wniosku. Wydanie rozstrzygnięcia powinno nastąpić w terminie tygodnia od dnia złożenia wniosku. Wydając postanowienie o otwarciu przyśpieszonego postępowanie układowego sąd wyznacza nadzorcę sądowego, który zawiadamia wierzycieli o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego oraz sporządza i przekłada sędziemu- komisarzowi w terminie dwóch tygodni od dnia otwarcia postępowania: plan restrukturyzacyjny, spis wierzytelności oraz spis wierzytelności spornych. W przyśpieszonym postępowaniu układowym nie sporządza się natomiast spisu inwentarza.
Co daje?
Otwarcie przyśpieszonego postępowania układowego co do zasady nie pozbawia dłużnika wykonywania zarządu nad przedsiębiorstwem, jednakże na dokonanie czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu konieczne będzie uzyskanie zgody nadzorcy sądowego. Przy spełnieniu określonych przesłanek sąd może z urzędu uchylić zarząd własny dłużnika i ustanowić zarządcę. Z dniem postępowania mienie służące prowadzeniu przedsiębiorstwa oraz mienie należące do dłużnika staję się masą układową. Dłużnik udostępnia nadzorcy sądowemu dokumenty dotyczące jego przedsiębiorstwa i majątku oraz umożliwia mu zapoznanie się z przedsiębiorstwem.
Postępowanie układowe
Postępowanie układowe to kolejny z rodzajów postępowań restrukturyzacyjnych, którego celem jest zawarcie układu z wierzycielami. Postępowanie to jest przeznaczone dla przedsiębiorców, w przypadku których niewypłacalność nie jest tak głęboka, aby niezbędne było podejmowanie najbardziej drastycznych kroków (np. wstrzymanie wszystkich postępowań egzekucyjnych, wyprzedaż zbędnego mienia, odstąpienie od kontraktów). Jeżeli uważasz, że sytuacja w firmie jest naprawdę bardzo trudna, właściwszym rozwiązaniem będzie postępowanie sanacyjne.
Kto może skorzystać z postępowania układowego?
Postępowanie układowe przeznaczone jest wyłącznie dla przedsiębiorców, którzy posiadają powyżej 15 % spornych wierzytelności (na dzień otwarcia postępowania układowego) uprawniających do głosowania nad układem. Jaka jest główna zaleta tego postępowania? W trakcie postępowania układowego nadal możesz zarządzać firmą (w przeciwieństwie do sanacji), tym nie mniej musisz się liczyć z pewnymi ograniczeniami. Aż do prawomocnego zakończenia postępowania pozostajesz pod kontrolą sądu i wierzycieli oraz nadzorcy sądowego (licencjonowanego doradcy restrukturyzacyjnego), od którego zgody będzie zależeć dokonanie czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu.
Co daje?
Otwarcie przyśpieszonego postępowania układowego co do zasady nie pozbawia dłużnika wykonywania zarządu nad przedsiębiorstwem, jednakże na dokonanie czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu konieczne będzie uzyskanie zgody nadzorcy sądowego. Przy spełnieniu określonych przesłanek sąd może z urzędu uchylić zarząd własny dłużnika i ustanowić zarządcę. Z dniem postępowania mienie służące prowadzeniu przedsiębiorstwa oraz mienie należące do dłużnika staję się masą układową. Dłużnik udostępnia nadzorcy sądowemu dokumenty dotyczące jego przedsiębiorstwa i majątku oraz umożliwia mu zapoznanie się z przedsiębiorstwem.
Co możesz zyskać?
Zyskujesz przede wszystkim ochronę przed postępowaniem egzekucyjnym. Możliwe jest również wstrzymanie egzekucji prowadzonej przez wierzyciela rzeczowego (np. banku posiadającego hipotekę), przy czym ochrona ta może być przyznana maksymalnie na 3 miesiące. Jeżeli w tym czasie nie uda ci się uzgodnić porozumienia z wierzycielem rzeczowym, będzie on mógł kontynuować egzekucję, ale tylko z przedmiotu, na którym posiada zabezpieczenie (hipotekę, zastaw, zastaw rejestrowy). Pamiętaj jednak, że Twoim celem w tym postępowaniu jest osiągnięcie porozumienia z wierzycielami - możesz zyskać rozłożenie spłaty zadłużenia na raty, częściowe umorzenie zobowiązań, odroczenie spłaty w czasie.
Co musisz wykazać?
Podobnie jak w przypadku postępowania sanacyjnego, już we wniosku o otwarcie postępowania układowego musisz wykazać, że w toku postępowania będziesz w stanie regulować na bieżąco wszystkie zobowiązania, które powstaną po otwarciu restrukturyzacji. Krótko mówiąc, będziesz w stanie pokrywać bieżące koszty funkcjonowania firmy, natomiast zawarcie porozumienia z wierzycielami układowymi umożliwi Ci spłatę także należności objętych układem, przy czym w praktyce spłata ta będzie odroczona w czasie, chociażby z uwagi na czas trwania postępowania układowego.
Kiedy postępowanie się kończy?
Ostatnim etapem postępowania jest poddanie pod głosowanie propozycji układowych. Jeśli układ zostanie przyjęty przez wierzycieli a następnie zatwierdzony przez sąd, pierwszy sukces za tobą. Od tego momentu wchodzisz w fazę wykonywania układu.
Postępowanie sanacyjne
Postępowanie sanacyjne jest rodzajem postępowania restrukturyzacyjnego mającego na celu uzdrowienie przedsiębiorstwa dłużnika.
Jaki jest jego cel?
Celem postępowania restrukturyzacyjnego jest uniknięcie ogłoszenia upadłości dłużnika przez umożliwienie mu restrukturyzacji w drodze zawarcia układu z wierzycielami, a w przypadku postępowania sanacyjnego – również przez przeprowadzenie działań sanacyjnych, przy zabezpieczeniu słusznych praw wierzycieli. Postępowanie sanacyjne umożliwia dłużnikowi przeprowadzenie działań sanacyjnych oraz zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności.
Co daje?
Zarządca w porozumieniu z dłużnikiem sporządza w terminie trzydziestu dni od otwarcia plan restrukturyzacyjny, w którym wskazuje możliwe zasady zwolnienia pracowników, mienie podlegające zbyciu oraz umowy, od których zamierza odstąpić. Należy przez to rozumieć, że postępowanie sanacyjne jest przykładem gruntownej restrukturyzacji i zmian w przedsiębiorstwie. Jednocześnie w tym samym czasie zarządca składa spis wierzytelności. Nie później niż dwanaście miesięcy od dnia otwarcia postępowania sanacyjnego, sędzia komisarz, zgodnie z art. 321 Prawo restrukturyzacyjne, zobowiązany jest zwołać zgromadzenie wierzycieli zmierzające do głosowania nad układem. Zgodnie z art. 324 Prawo restrukturyzacyjne postępowanie sanacyjne zostaje zakończone z dniem uprawomocnienia się postanowienia o zatwierdzeniu układu lub o odmowie jego zatwierdzenia. Z dniem zakończenia postępowania bądź uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postępowania dłużnik odzyskuje prawo zarządu majątkiem przedsiębiorstwa (art. 329 Prawo restrukturyzacyjne).
Referencje
“Pyszna kawa, wspaniałem warunki współpracy i ciągły kontakt z Panem Kamilem dał mi wiele do zrozumienia, dziś jestem już wolna od problemów!”
Katarzyna Z.
“Pan Kamil pomógł mi wydostać się z dużych kłopotów finansowych, obsługiwał moje interesy zgodnie z najwyższymi możliwymi standardami jakości oraz profesjonalizmu, SZCZERZE POLECAM!”
Tomasz P.
“Współpraca z Panem Kamilem pomogła mi wyjść z kłopotów, dawno nie spotkałem się z takim profesjonalizmem. Jedyny słuszny wybór to Kancelaria Pana Kamila!”
Bartłomiej K.
Szukasz pomocy?
Zadzwoń lub napisz
do nas.
Jeśli firma, na której Ci zależy, potrzebuje profesjonalnej
pomocy – zadzwoń!
Z chęcią przedstawimy rozwiązania dla Ciebie i Twojej firmy.